گالوانیزه کردن چیست و چه مزایایی دارد؟
در پاسخ به این سوال که گالوانیزه کردن چیست؟ باید بگوییم که گالوانیزه کردن یا آبکاری یکی از روشهای رایج برای محافظت از فلزات در برابر محیطهای خورنده است.
در طی فرایند گالوانیزه کردن یا گالوانیزاسیون، فلز پایه در حمام روی مذاب غوطه ور میشود و در نهایت پس از تکمیل فرایند گالوانیزاسیون،
فلز به صورت کامل با یک لایه از فلز روی پوشانده شده است و در نتیجه مقاومت بالایی در برابر خوردگی و زنگ زدگی خواهد داشت.
حال یک سوال مهم دیگر نیز در اینجا وجود دارد و آن هم اینست که دلیل استفاده از فلز روی به عنوان فلز محافظ در فرایند گالوانیزه کردن چیست؟
در پاسخ به این سوال لازم به ذکر است که دلیل استفاده از فلز روی در فرایند گالوانیزه کردن، خاصیت حفاظت کاتدی این فلز است.
در خاصیت حفاظت کاتدی، کاتد جایگزین آند شده و با ایجاد یک سطح هم پتانسیل و مثبت در کلیه نقاط فلز، از ورود یونهای فلز به این محیط جلوگیری نموده
و در نتیجه باعث توقف خوردگی و زنگ زدگی فلز میشود.
لازم به ذکر است که هر چقدر ضخامت فلز روی بیشتر باشد، میزان مقاومت پوشش و در نتیجه مقاومت به خوردگی فلز بیشتر خواهد بود.
حال نوبت به پاسخ به این سوال است که مزایای گالوانیزه کردن چیست؟
اولین مزیت مهم گالوانیزاسیون، هزینهی مناسب آن است.
همچنین محصولاتی که به این روش، روکش دهی میشوند، طول عمر و دوام بالایی دارند.
به صورت معمول طول عمر پوشش گالوانیزه 20 تا 25 سال است که در خصوص بعضی از قطعات تا 50 سال هم میرسد.
از طرفی این روش کاملا قابل اطمینان است و از آنجایی که گالوانیزاسیون مطابق با استانداردهای جهانی صورت میپذیرد، به خوبی میتوان عمر تقریبی این ورقها را تخمین زد.
به علاوه پوشش آبکاری دارای ساختار متالورژیکی سخت و مستحکمی است که مقاومت بالایی در برابر آسیبهای مکانیکی دارد.
از طرفی با توجه به غوطه ور شدن کامل ورقها و محصولات فولادی در حمام روی، تمام نقاط ورق حتی گوشهها و لبههای تیز آن نیز با روی پوشانده شده
و در نتیجه در برابر خوردگی مقاوم خواهند بود. از طرفی بازرسی پوششهای گالوانیزه نیز بسیار ساده است و به راحتی میتوان با بازرسی چشمی سلامت پوشش را مورد بررسی قرار داد.
در ادامه پاسخ دقیقتری به این سوال که گالوانیزه کردن چیست؟ داده میشود و با کاربردها و انواع گالوانیزه کردن آشنا خواهیم شد.
اطلاعاتی درباره تاریخچه گالوانیزاسیون
نزدیک به 300 سال پیش، یک محقق با غوطه ور کردن آهن تمیز در روی مذاب، مشاهده کرد که یک پوشش نقرهای براق بر روی آهن ایجاد شده است.
این اولین قدم برای کشف فرایند گالوانیزه کردن بود.
در قدم بعدی و در سال 1742، شیمیدانی به نام ملوین، اطلاعاتی در خصوص به دست آوردن ورقی با پوشش محافظ مناسب، با فرو بردن ورق آهنی در روی مذاب منتشر کرد.
با این وجود نزدیک به 70 سال بعد و در سال 1836 میلادی، محققی به نام سورل، اولین حق ثبت اختراع برای فرایند پوشش دهی با فرو بردن ورق آهنی در داخل فلز روی را در فرانسه ثبت کرد.
علاوه بر این، حق ثبت اختراعی مشابه دقیقا یک سال بعد و در سال 1837 به شخصی به نام ویلیام کرافورد در انگلیس اعطا گردید.
مهمترین روشهای گالوانیزه کردن چیست؟
در کل، سه روش مهم برای گالوانیزه کردن فلزات از جمله آهن و فولاد وجود دارد که عبارتند از:
گالوانیزه گرم
در این روش، ابتدا سطح فلز را کاملا تمیز میکنند تا عاری از هر گونه کثیفی باشد و سپس آن را در روی مذاب غوطه ور میکنند.
مزیت گالوانیزه گرم این است که پوشش ایجاد شده در این روش نسبتا ضخیم و بلوری شکل است.
از طرفی ساختار ایجاد شده در اثر گالوانیزه گرم، یک ساختار چند لایه و متشکل از آلیاژ روی- فولاد است.
این ساختار چند لایه باعث بالا رفتن سختی و شکنندگی ورق میشود. در نتیجه خم کردن ورق گالوانیزه گرم، ممکن است باعث پوسته پوسته شدن آن شود.
مهمترین مزیت این روش، قیمت مناسب آن است.
گالوانیزه سرد
از این روش با نام الکتروگالوانیزاسیون نیز یاد میشود. در فرایند گالوانیزاسیون سرد، فلز داخل حمام روی غوطه ور نمیشود.
در این روش، از جریان الکتریکی موجود در محلول الکترولیت برای منتقل کردن یون روی به آهن یا فولاد استفاده میشود.
پیش گالوانیزه
این روش شباهت زیادی به گالوانیزه گرم دارد اما عموما در کارخانه فولاد انجام میشود.
در پیش گالوانیزه، ابتدا ورق تمیز شده و سپس از داخل استخر روی مایع عبور میکند و پس از آن سرد میشود.
مهمترین تفاوتهای گالوانیزه گرم و الکتروگالوانیزه
گالوانیزه گرم و الکتروگالوانیزه مهمترین روشهای آبکاری فلزات هستند. اولین تفاوت مهم این دو روش، تفاوت در ضخامت لایه پوشش است.
در آبکاری گرم ضخامت لایهی روی در حدود 100 تا 130 میکرون است اما در آبکاری سرد ضخامت لایه گالوانیزه، عموما کمتر از 25 میکرون است.
از طرفی پوشش روی در گالوانیزه گرم دارای ظاهری مات و کدر است اما پوشش روی در گالوانیزه گرم ظاهری براق و درخشان دارد.
تفاوت مهم دیگر آبکاری گرم و سرد این است که قطعاتی که به روش گالوانیزه گرم پوشش داده میشوند،
بیشتر برای استفاده در محیطهای باز مناسبند زیرا مقاومت فلزاتی که به روش آبکاری گرم گالوانیزه شدهاند بیشتر از فلزات روکش داده شده با گالوانیزه سرد هستند.
کاربردهای مهم ورقهای آبکاری شده
استفاده از ورقهای گالوانیزه در صنایع مختلف رواج دارد که از جمله مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ورقهای گالوانیزه به دلیل مقاومت بالایی که در عوامل طبیعی دارد، در صنایع بادی و خورشیدی مورد استفاده قرار میگیرند.
عموما تجهیزات کشاورزی مدام با آب سروکار دارند. در نتیجه این تجهیزات در معرض خوردگی هستند.
استفاده از فولاد گالوانیزه گرم برای تولید تجهیزات کشاورزی یکی از بهترین روشها برای محافظت از آنهاست.
ورقهای گالوانیزه، در طی 40 سال گذشته در صنعت خودروسازی استفاده فراوانی دارند.
از فولاد گالوانیزه شده در حوزه ساخت و ساز استفاده میشود. این ورقها عموما برای تولید توریهای پرسی و فنسها مورد استفاده قرار میگیرند.
تعمیر و نگهداری سیستمهای خطوط تلفن، کار بسیار هزینهبر و طاقت فرسایی است.
از آنجایی که دکلهای مخابراتی اغلب بلند هستند، دسترسی به آنها بسیار دشوار است. لذا برای بالا بردن طول عمر تجهیزات این دکلها از فولاد گالوانیزه گرم استفاده میشود.
قیمت محصولات گالوانیزه شده در اصفهان
کلیه محصولات فولادی و آهنی از قبیل تیرآهن ، میلگرد ، نبشی ، ناودانی ، سپری ، پروفیل ، قوطی ، لوله ، ورق سیاه و غیره قابلیت آبکاری را دارند
برای اطلاع از قیمت و موجودی با کارشناسان فروش شرکت پارتاک فولاد فرهنگ تماس حاصل فرمائید.