خرپا چیست و چرا استفاده از آن در سازه اهمیت زیادی دارد؟
خرپا چیست
در این مقاله قرار است درباره این موضوع که خرپا چیست و چرا استفاده از آن در سازه اهمیت زیادی دارد؟ صحبت کنیم.
در خصوص قسمت اول این سوال، یعنی خرپا چیست؟
باید بگوییم که خرپا یک سازه فلزی است که اعضای تشکیل دهنده‌ی آن به صورت مثلثی در کنار یکدیگر قرار گرفته و در نهایت یک مجموعه مثلثی واحد را تشکیل می‌دهند.
اما در خصوص قسمت دوم سوال خرپا چیست و چرا استفاده از آن در سازه اهمیت زیادی دارد؟
باید بگوییم که وظیفه خرپا در یک سازه، توزیع وزن به صورت یکنواخت، کنترل تنش و تراکم در سازه بدون ایجاد کردن نیروی خمشی یا برشی است.
شکل مثلثی خرپا در سازه باعث پایداری بیشتر آن شده و مقاومت برشی خرپا را افزایش می‌دهد.
خرپاها عموما جهت بالا بردن مقاومت سازه در برابر بارهای خارجی یا جهت پوشاندن دهانه‌های بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرند.
از جمله مهمترین کاربردهای خرپا می‌توان به کاربرد در سقف ساختمان‌های صنعتی یک طبقه، سقف‌های بلند کارگاه‌ها، سقف ساختمان‌های چند طبقه و غیره اشاره کرد.
علاوه بر این، در پل سازی نیز خرپا نقش مهمی را ایفا می‌کند.
مهمترین انواع خرپا از نظر شکل ظاهری
خرپا فلزی انواع مختلفی دارد. خرپا فلزی ساده یکی از قدیمی‌ترین انواع خرپا است.
این خرپا، نوعی خرپای مسطح بوده و با یک عنصر مثلثی شکل شروع می‌شود و دو عضو مستقیم و بدون انحنا به آن اضافه می‌گردد.
خرپای فلزی ساده با یک مفصل قابلیت گسترش دارد. در گذشته از این نوع خرپاها در ساختمان‌های قدیمی استفاده می‌شود اما امروزه کاربرد کمتری دارد.
خرپا فلزی مسطح که از آن با نام خرپای صفحه‌ای هم یاد می‌شود،
دسته‌ای از خرپاهای فلزی است که در آن همه‌ی اعضا در یک صفحه دو بعدی قرار داشته و اعضای تحتانی و فوقانی موازی یکدیگر قرار می‌گیرند.
استفاده از خرپای فلزی مسطح در ساخت پل‌ها، شاه تیرهای ساختمانی و سقف ساختمان بسیار رایج است.
علاوه بر این، از خرپای فلزی در ساخت سازه‌های مکانیکی مانند دوچرخه و هواپیما نیز استفاده می‌شود.
دسته‌ی دیگری از خرپاهای فلزی، خرپای فضایی است.
از لحاظ شکل ظاهری، خرپای فضایی بر عکس خرپای مسطح که در یک صفحه‌ی دو بعدی قرار دارد،
در شبکه‌ای سه بعدی قرار گرفته و از مثلث‌هایی که به یکدیگر وصل شده‌اند، تشکیل شده است.
این خرپاها یکی از محبوب‌ترین انواع خرپاها در حوزه ساخت و ساز هستند، زیرا از مقاومت بالایی برخوردارند.
عموما در ساخت سقف استخر، کارخانه و نمایشگاه‌ها از خرپا فلزی فضایی استفاده می‌شود.
از نظر جنس، خرپاهای فلزی فضایی در سه نوع آهنی، فولادی و آلومینیومی تولید می‌شوند.
لازم به ذکر است در مواردی که استحکام بالاتری نیاز است، از خرپا فضایی دو لایه استفاده می‌شود.
خرپا فلزی مرکب دسته‌ای دیگر از خرپاهای فلزی است که از ترکیب شدن دو یا چند خرپای فلزی ساده به دست می‌آید.
این دسته از خرپاهای فلزی از استحکام و مقاومت بالاتری نسبت به دیگر انواع خرپاها برخوردار بوده و استفاده از آن در پروژه‌های ساختمانی عظیم بسیار رایج است.
مهمترین مزایای استفاده از خرپا فلزی در سازه چیست؟
استفاده از خرپا در سازه‌های فولادی، مزایای قابل توجهی دارد.
در این بخش سعی داریم به این سوال پاسخ دهیم که مهمترین مزایای استفاده از خرپا چیست؟ پاسخ دهیم.
یکی از مهمترین مزیت‌های خرپا، خصوصا در حوزه پل سازی این است که می‌توان این سازه را برای مسافت‌های طولانی مورد استفاده قرار داد و سازه‌ای مستحکم و قوی ساخت.
شکل مثلثی خرپا این اجازه را می‌دهد که توزیع بار به صورت یکنواخت انجام شود.
از طرفی، خرپا کمترین میزان مصالح را نسبت به دیگر سازه‌های ساختمانی نیاز دارد، در نتیجه هزینه کمتری نیز در پی خواهد داشت.
پاسخ دیگری که برای این سوال که مهمترین مزایای استفاده از خرپا چیست؟ وجود دارد، این است که نصب خرپا بسیار ساده و سریع انجام می‌شود.
در نصب خرپا به تجهیزات خاصی نیاز نیست و می‌توان با کمترین تجهیزات این سازه‌های فولادی را نصب کرد.
لازم به ذکر است که خرپا در برابر نیروهای خارجی مثل زلزله بسیار مقاوم است.
مهمترین معایب خرپا چیست؟
شاید بتوان گفت مهمترین مشکل خرپا، اشغال فضای بسیار زیاد است. در نتیجه همین موضوع سبب می‌شود که استفاده از آن در سازه‌های کوچک رواج نداشته باشد.
دومین مشکل خرپا فلزی، این است که در ساخت آن باید دقت بالایی به خرج داده شود.
در نتیجه همین موضوع سبب می‌شود که سرعت ساخت این دسته از سازه‌های فلزی نسبت به سازه‌های دیگر کندتر باشد.
مشکل دیگری که می‌توان برای خرپا فلزی ذکر کرد، هزینه تعمیر و نگهداری بالای آن است.
هر چند خرپا فلزی از نظر قیمت و کیفیت نسبت به دیگر تجهیزات ساختمانی، از قیمت مناسب‌تری برخوردار است
اما وجود قطعات زیاد در خرپاها سبب شده تا تعمیر قسمت‌های مختلف آن امری زمانبر و هزینه‌بر است.
علاوه بر این، وزن بالای خرپا فلزی نیز یکی دیگر از مشکلات مهم این دسته از سازه‌های فلزی است که سبب می‌شود بار وارد بر ساختمان تا حدود زیادی افزایش پیدا کند.
عوامل موثر بر قیمت خرپا فلزی کدامند؟
پارامترهای متعددی بر روی قیمت خرپا فلزی تاثیر گذارند. اولین پارامتر، نوع فلزی است که در ساخت خرپا فلزی مورد استفاده قرار گرفته است.
همانطور که ذکر شد، خرپاها از فلزاتی چون آهن، فولاد و آلومینیوم تولید می‌شوند و هر کدام قیمت متفاوتی دارند.
ابعاد و وزن خرپا نیز از جمله دیگر پارامترهای کلیدی در تعیین قیمت خرپا فلزی هستند. هر چقدر وزن خرپا بالاتر باشد، قیمت بالاتری نیز دارد.
در کنار این دو عامل کلیدی، شکل خرپا نیز یکی دیگر از پارامترهای تعیین کننده در قیمت خرپا است.
علاوه بر این، قیمت جهانی بازار فولاد، آهن و آلومینیوم، نوسانات قیمت ارز و غیره از جمله کلیدی‌ترین پارامترها در تعیین قیمت خرپا فلزی هستند.
جمع بندی
در این مقاله درباره این موضوع که خرپا چیست و چرا استفاده از آن در سازه اهمیت زیادی دارد؟ صحبت شد.
خرپا سازه‌ای فلزی با اعضای مثلثی شکل است که توزیع بار در آن به صورت یکنواخت انجام شده و از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار است.
خرپا دارای انواع مختلفی است که مهمترین آن‌ها عبارتند از: خرپای ساده، خرپای مسطح، خرپای مکعب و خرپای فضایی.
قیمت مناسب، استحکام بالا، نصب سریع و ساده از جمله مهمترین مزایای خرپای فلزی و هزینه نگهداری بالا و فضای اشغال شده‌ی زیاد مهمترین معایب آن است.
قیمت محصولات مفتولی و میلگرد ذوب آهن
برای اطلاع از قیمت محصولات مفتولی و میلگرد ذوب آهن با کارشناسان واحد فروش شرکت پارتاک فولاد فرهنگ تماس حاصل فرمائید.